Mogłoby się wydawać, że rodzina Kazimierza Wielkiego jest znana na wylot i nie skrywa żadnych tajemnic. Rzeczywistość wygląda… o wiele ciekawiej.
Ten zbiór miał niebagatelną wartość. Nie tylko finansową, choć i taką. Przede wszystkim wiązała się z nim, w oczach właścicielki i postronnych, niezwykła siła duchowa. Przedmioty, które należały do żony Bolesława Krzywoustego Salomei z Bergu miały...
Ciało Kazimierza Wielkiego nie leżało jeszcze w grobie nawet rok, gdy doszło do aktu najohydniejszego świętokradztwa. Krypta króla w katedrze na Wawelu została naruszona, zaś jego zwłoki –zbezczeszczone.
Prawo kościelne, regulujące życie dawnych Polaków w najdrobniejszych szczegółach, tej jednej kwestii w ogóle nie dotykało. Świeckie przepisy też nie regulowały długości żałoby po zmarłym mężu lub żonie. Pozostawał obyczaj – niemalże nienaruszalny.
Jeden z pierwszych podróżników, którzy wylądowali na Islandii zapamiętał z niej tylko „fiordy pełne dryfującego lodu”. Bezludna wyspa na krańcu świata nie przedstawiała dla niego żadnej wartości. Dlaczego więc już wkrótce osiedliły się...
W średniowieczu epidemii nie próbowano ograniczać. Metody leczenia też były nieliczne i horrendalnie nieskuteczne. Walka z zarazą polegała na jej skutecznym przeczekaniu. I przeżyciu aż do czasu, gdy „morowe powietrze” ustąpi. Władysław Jagiełło nie...
Elżbieta Łokietkówna była pierwszą królową, która rządziła w Polsce w pełni samodzielnie. Jej regencja trwała niewiele ponad pół dekady, ale to były lata pełne pracy i wyzwać. Co dobrego siostra Kazimierza Wielkiego zdążyła zrobić dla poddanych?
Pamięć historyczna nie jest ani tak trwała, ani tak niezmienna, jak nam się wydaje. Wydarzenia dzisiaj uważane za kluczowe w polskich dziejach do niedawna były zupełnie bagatelizowane. Chociażby bitwa pod Grunwaldem stoczona 15 lipca 1410 roku...
Kredyty z odsetkami na poziomie 50% rocznie? Hipoteki zaciągane… na trzy pokolenia? To kłamstwo, że w średniowieczu nie było bankowości. Trudno o lepszy dowód niż flandryjska Brugia, miasto leżące obecnie w Belgii, a w XIV wieku nazywane...
Niektórzy historycy twierdzą, że sławna historia nigdy nie miała miejsca. Zdaniem większości Jan Długosz wcale jednak nie kłamał. Czy to zresztą dziwne, że przymuszona do ślubu nastoletnia królowa Jadwiga chciała zawczasu przekonać się, jak wygląda...
Osobliwe zajęcie miało historię niemal równie długą jak samo chrześcijaństwo. Szybko zyskało akceptację hierarchii kościelnej, potem zaś… zupełnie wymknęło się spod kontroli. Handel ludzkimi szczątkami i przedmiotami, które wiązano z pobożnymi...
Śmierć Jadwigi Andegaweńskiej 17 lipca 1399 roku stanowiła moment przełomowy w dziejach średniowiecznej Polski. Trzęsienie ziemi, które zburzyło misterne polityczne układy i podkopało fundamenty najwyższej władzy. O dziwo po tak ważnych zdarzeniach...
Panuje przekonanie, że 600 czy 700 lat temu świat należał do mężczyzn. Ale nie cały świat. Było w średniowiecznej Europie jedno miasto, w którym kobieta mogła być szefową banku, właścicielką biznesu o międzynarodowych powiązaniach, albo nawet...
Słownik z jednym czasownikiem. Wkuwanie na pamięć setek stron bez żadnego zrozumienia ich treści. A do tego… bezcenne wyliczanie „znanych gatunków węży”. Nie chcielibyście chodzić do szkoły w czasach Karola Wielkiego.
U zarania dziejów cała ludzkość mówiła w Bożym języku, a więc – po niemiecku. Niemcy to naród, w którym jest więcej „siły i męstwa”, niż we wszystkich innych. A Germanie zasługują na podziw, bo „nigdy nie mieszali swojej krwi z...
Jedyny władca średniowiecznej Polski, o którym wiadomo, że nie poszedł do nieba. Mamy żelazne dowody
Na polskim tronie nie brakowało łajdaków, zdrajców, a nawet ludzi obłożonych kościelnymi klątwami. Ale chyba tylko o jednym księciu „wiedziano”, że po śmierci nie trafił do nieba. Dowód dzisiaj może śmieszyć albo budzić powątpiewanie. Niespełna 900...
Matka w ogóle nie chciała pozwolić, by z Jadwigi zrobiono królową. Polscy panowie widzieli w niej wygodny symbol, ale nie prawdziwą władczynię. I bardzo się postarali, by dziewczyna nie próbowała pokrzyżować ich planów. Jak wyglądały pierwsze dwa...
Fanaberia? Dziwactwo? W żadnym razie. Otton III postępował w sposób mało nowatorski, ale za to bardzo przemyślany. Tak samo robili jego poprzednicy i następcy przez przeszło stulecie.
Na pierwszy rzut oka rzecz jest wprost niewiarygodna. Dlaczego autor najstarszej polskiej kroniki wymazał wszelkie fakty o życiu księżnej, z którą stykał się przez kilka lat? Dlaczego nie podał nawet jej imienia? O dziwo miał dobry –...
Był imiennikiem Karola Wielkiego i w przeciwieństwie do większości potomków sławnego cesarza nie brakowało mu politycznych talentów. Mimo to nawet we Francji pozostaje postacią zupełnie niedocenianą. „Przydomek nie pomógł jego reputacji” – słusznie...
Stworzony na początku lat 90. XIX wieku przez Jana Matejkę Poczet królów i książąt polskich na całe dziesięciolecia zdefiniował, to jak wyobrażamy sobie naszych monarchów. Matejko nie był jednak pierwszy.
Nowogród Wielki przez ponad 300 lat cieszył się niezależnością i renomą jednego z najważniejszych ośrodków na Rusi. Kupiecka republika straciła swój unikalny status dopiero w XV wieku, pod naporem Iwana III Srogiego. Historia mogłaby jednak potoczyć...
Prawdziwa historia jak zwykle jest bardziej zagmatwana od tej oficjalnej. Podręczniki powtarzają, że Kraków dostał prawa miejskie w roku 1257. Do tej daty dostosowano oficjalne rocznice i uroczystości. Ale czy słusznie?
Dżuma. Ospa. Cholera. I… zwykła grypa. W historii nie brakowało chorób, które rozprzestrzeniały się z zabójczą skutecznością i dziesiątkowały populację globu. Które epidemie pochłonęły największą liczbę ofiar?
Wszyscy kolejni władcy Polski aż do drugiej połowy XIV wieku pochodzili od niej. I to mimo, że Judytę Przemyślidkę uważano za kobietę bezpłodną, a przez to –nie nadającą się na małżonkę władcy. Niezdolność do powicia syna zdeterminowała całą jej...
Królowa Jadwiga nie chciała, by ktoś decydował o jej ślubie. Tym bardzie nie chciała wychodzić za mąż za nieokrzesanego barbarzyńcę. Dlaczego tak długo sprzeciwiała się związkowi z Jagiełłą? I co przekonało ją do zmiany zdania?
Przez stulecia próbowano ukrywać prawdę o najbardziej niesławnym wydarzeniu z historii Jasnej Góry. Od XV aż do XXI wieku o napad na klasztor i zniszczenie świętego obrazu oskarżano rabusiów z zagranicy. W rzeczywistości zbrodni dopuścili się Polacy.
„Wszyscy porzucili Brunhildę (…). Przywiązano ją za włosy, nogę i rękę do ogona dzikiego konia, który rozdarł ją na kawałki” – pisał o frankijskiej władczyni Jules Michelet. To jedynie część okrutnej egzekucji, którą zorganizowano w 613 roku. Jak...
Nowe badania zupełnie zmieniły ugruntowane opinie o czarnej śmierci. Epidemia z lat 1347-1352 była o wiele bardziej niszczycielska, niż dotąd sądzili naukowcy. Ilu ludzi umarło?
Jeśli mężczyzna porwał kobietę, nie można mu pozwalać na jej poślubienie – twierdzili kościelni eksperci przez całe niemal wczesne średniowiecze. Sprawa leżała im na sercu, bo takie historie zdarzały się nagminnie.
