Rzymscy cesarze świętowali z pompą rocznice powstania stolicy imperium. Uczeni epoki renesansu promowali rachubę czasu „od założenia miasta”, ab urbe condita, a więc od 753 roku p.n.e. Dzisiaj każdy uczeń jest zmuszony wkuwać tę datę na pamięć. Ale...
1 lipca 1569 roku w Lublinie dotąd personalna unia między Polską a Litwą została zamieniona w realną – choć przy niemałych protestach elit Wielkiego Księstwa. W ten sposób powstała olbrzymia pod względem terytorium Rzeczpospolita Obojga Narodów. Jak...
Niemiecki obóz Auschwitz-Birkenau był największą fabryką śmierci w historii. Ilu ludzi w nim pracowało? Skąd pochodzili oraz ilu z nich spotkała zasłużona kara? Oto podstawowe dane na temat załogi Auschwitz-Birkenau.
Zdobycie Bastylii przez lud Paryża 14 lipca 1789 roku trudno nazwać wielkim zwycięstwem. W służącej za więzienie fortecy przebywało wówczas zaledwie siedmiu więźniów. Broniła jej bez przekonania garstka strażników, głównie starszych, czasem nie w...
Przepis karny przewidujący konsekwencje za znieważenie głowy obcego państwa co jakiś czas wywołuje głośne kontrowersje. W XXI wieku wyrok więzienia w zawieszeniu i wysokiej grzywny usłyszał Jerzy Urban za wypowiedzi na temat Jana Pawła II. W...
Jego dziadek i imiennik, Władysław Jagiełło, zyskał sobie sławę wielkiego wodza, ale też dobrodusznego władcy. Władysław II Jagiellończyk w myśl tradycji był tylko dobroduszny. A do tego letargiczny, wyzuty z ambicji, nieudolny i rozrzutny. Czy...
Na przestrzeni wieków przeszło ćwierć tysiąca mężczyzn
tytułowało się biskupami Rzymu. Tylko dwóch jest zgodnie i jednomyślnie określanych
mianem „wielkich”. Kim był pierwszy z nich?
Miłość do cukru okazała się zgubna dla Islandczyków. Gdy próchnica zaczęła siać spustoszenie w ich jamach ustnych, potomkowie wikingów chwytali się najbardziej absurdalnych i odrażających sposobów, aby uśmierzyć ból zębów.
Dzieci urodzone ze związków królowej Egiptu Kleopatry z Juliuszem Cezarem oraz Markiem Antoniuszem, wydawały się mieć przed sobą świetlaną przyszłość. Jaki los spotkał je po upadku matki?
Ile za czasów Kazimierza Wielkiego kosztowały towary pierwszej potrzeby? Czy buty naprawdę były w średniowieczu koszmarnie drogie? Kogo było stać na woła lub własnego konia? I czy ceny sprzed 650 lat można przeliczyć na obecne złotówki?
W maju 1926 roku, w następstwie wojskowego puczu i krótkiej wojny domowej, faktyczną władzę w Polsce objął Józef Piłsudski. Dawny naczelnik państwa nie zdecydował się jednak sięgnąć po żaden eksponowany urząd. Bezpośrednio i formalnie przejął tylko...
Wymarzony cel dla turystów, dynamicznie rozwijająca się gospodarka, kipiące feerią barw bollywoodzkie filmy. To jedna twarz Indii. Kraj ma jednak także inne, znacznie mroczniejsze oblicze, którego częścią jest handel ludźmi. Za kilkaset dolarów...
Zwycięstwo Polaków pod Grunwaldem było niewątpliwie. Ale wynik całej wielkiej wojny z zakonem krzyżackim, toczonej w latach 1409-1411, nie był już równie oczywisty. Na jakie dokładnie warunki przystał Władysław Jagiełło w niesławnym pokoju toruńskim...
Pospolitych zbrodniarzy wieszano razem z psami. Podpalacze trafiali na stosy. Ku przestrodze chętnie eksponowano nie tylko ciała, ale i członki. Kara śmierci w Polsce szlacheckiej miała przecież pełnić „funkcję pedagogiczną”.
Słynny statut Bolesława Krzywoustego nie zachował się ani w oryginale ani w żadnym wczesnym odpisie. Historycy od stuleci usiłują zrekonstruować pierwotną treść dokumentu. Wielu zgadza się, że poza synami księcia, własną dzielnicę kraju otrzymała...
Margarete z domu Boden była o osiem lat starsza od szefa SS, Heinricha Himmlera. Już od pierwszych chwili ich małżeństwa było jednak jasne, że za przewagą wieku nie pójdzie prymat w związku.
Na przełomie wieków XIV i XV Węgry były jedną z największych potęg kontynentu. Ich król sięgnął nawet po koronę cesarską. Ale już kilka dekad później niegdyś wspaniałe państwo legło w gruzach i ustąpiło pod naporem osmańskiej ofensywy. O jego losach...
Zdaniem komendanta Auschwitz-Birkenau Rudolfa Hössa badaczki Pisma Świętego „mimo swej mniej lub hardziej fanatycznej postawy były bardzo pożądanym elementem”. Z ich postawy był tak zadowolony, że oddał więźniarkom pod opiekę nawet własne dzieci.
Jeden ze świadków wydarzenia stwierdził, że był to tylko „absurdalny incydent”, bez jakichkolwiek konsekwencji. Trzy dekady później sekretarz papieża zdradził jednak, że Jan Paweł II został ranny. Czy ksiądz, który rzucił się na niego z bagnetem...
Masowa histeria? Halucynogenne grzyby? Zgubne skutki mistycyzmu? Przyczyny „tanecznej plagi” wciąż budzą kontrowersje, podobnie jak przebieg choroby i jej najbardziej drastyczne skutki. Jedno wiadomo na pewno: tajemnicza przypadłość dotknęła tysięcy...
Władysław Jagiełło cieszył się opinią władcy zdystansowanego i tylko z rzadka okazującego emocje. Wprawdzie zdarzało mu się wpadać w gniew, ale szybko odzyskiwał nad sobą panowanie. Inne uczucia zawsze zaś skrywał jak najgłębiej w sercu.
„Częste i znaczne spóźnienia pociągów stały się plagą” – alarmowała prasa pod koniec lat 20. Wagony są zatłoczone, a opóźnienia chroniczne – pisano z rezygnacją w kolejnej dekadzie. Czy kiedykolwiek polska kolej jeździła...
Działania zbrojne podczas pierwszej wojny światowej objęły niemal 90% tych terenów, które następnie weszły w skład odrodzonej Polski. Na blisko jednej czwartej powierzchni kraju toczono długotrwałe walki pozycyjne, znacznie potęgujące skalę...
Niepokornym łamano palce, by nie mogli notować co się dzieje. Biskupi, zastraszeni pałkami i mieczami, podpisywali puste płachty zamiast dokumentów. Głowę Kościoła uwięziono i pobito na śmierć. Tak przebiegał jeden z pierwszych soborów powszechnych...
Najbliższym współpracownikom Hitlera nie wystarczały związki z jedną kobietą. Zdradzali żony nagminnie i jawnie. Niektórzy zmanipulowali je do tego stopnia, że… same opowiadały się za tym, by zalegalizować poligamię.
To miał być moment największego triumfu koczowniczego wodza Hunów. Liczniejsze niż kiedykolwiek wcześniej wojska Attyli wtargnęły na Półwysep Apeniński, łupiąc jedno miasto za drugim. Wódz rzymskiej armii zarządził odwrót, cesarz Zachodu postanowił...
Przez długi czas sprawa wydawała się oczywista. Władysława Jagiełłę uważano za człowieka o powolnym umyśle i zerowym wykształceniu. To, że był analfabetą uchodziło za pewnik. Dzisiaj wciąż wiele osób tak uważa. A jak było naprawdę?
W późnym średniowieczu pasowanie na rycerza było powszechne i niemal obowiązkowe. Wcześniej sytuacja wyglądała zupełnie inaczej. W czasach, gdy obyczaj dopiero się kształtował, na przypasanie miecza mogli liczyć tylko ludzie najwyżej postawieni. A...
Przedwojenna Polska była prawdziwym rajem dla palaczy. Paczkę najtańszych papierosów można było kupić już za równowartość 3-4 dzisiejszych złotych. Z drugiej strony Polski Monopol Tytoniowy zapewniał budżetowi państwa krociowe wpływy. Czy w takim...
Mogłoby się wydawać, że rodzina Kazimierza Wielkiego jest znana na wylot i nie skrywa żadnych tajemnic. Rzeczywistość wygląda… o wiele ciekawiej.
Reklama
Historyk, pisarz i publicysta, redaktor naczelny WielkiejHISTORII. Autor książek takich, jak Pańszczyzna. Prawdziwa historia polskiego niewolnictwa, Wawel. Biografia, Warcholstwo czy Cywilizacja Słowian. Jego najnowsza książka to Życie w chłopskiej chacie (2024). Strona autora: KamilJanicki.pl.
Historyk, specjalista od dziejów przedwojennej Polski. Współzałożyciel portalu WielkaHISTORIA.pl. Autor kilkuset artykułów popularnonaukowych. Współautor książek Przedwojenna Polska w liczbach, Okupowana Polska w liczbach oraz Wielka Księga Armii Krajowej.